Çarpık diş sorunu ülkemizde olduğu kadar dünyada da sıklıkla karşılaşılan sorunlardandır. Estetik kaygılara neden olsa gibi gözükse de çarpık dişler hijyen gibi farklı sorunları da beraberinde getirir. Tam de bu sebeple çarpık diş problemi çözülmesi gereken önemli sorunlardandır.
Konuşurken ağzını kapama, rahatlıkla gülümsememe gibi davranışlar belli bir süre sonrasında özgüven problemlerine yol açacaktır. Tüm sorunların çözümüyse başarılı ortodonti tedavisinde gizlidir. Farklı yaş gruplarına özel uygulanan tedavi yöntemleriyle günümüzde çarpık diş sorun olmaktan çıkmıştır. Peki, çarpık dişlerin nedenleri nelerdir ve sorunu çözmek için neler yapılabilir? İçeriğimizde sormak istediğiniz pek çok sorunun yanıtı yer almaktadır.
Kalıcı Dişler Neden Yamuk Çıkar?
Çapraşıklık ya da maloklüzyon isimleri çarpık diş sorununu tanımlamak için kullanılmaktadır. Çene kemiğine sığmayan dişler, sıkıştığı ya da birbirlerinin üzerine çıkarak hem kötü hem de sağlıksız görüntü sergilemektedir.
- Çarpık diş sorununun en yaygın sebebi aile geçmişidir. Anne & babaların çarpık dişlere sahip olması çocuklarının da benzer sorunlarla karşılaşabileceği riskini doğurmaktadır.
- Dişlerin düzgün şekilde sıralanmasında çene yapısı etkilidir. Örneğin; küçük çene yapısı, çapraşık diş sorununu da beraberinde getirebilir.
- Dişlerin boşluğu doldurma eğilimi olduğu için eksik / kayıp dişler yer değişimlerine sebep olabilir.
- Süt dişlerindeki sorunlar, erken dönemde başlayan çene gelişimini etkileyerek, kalıcı dişlerin düzgün yerleşmesini engelleyebilir.
- Uzun süreli ve yanlış emzik veya biberon kullanımı, çocukların çene yapısını bozarak, çarpık dişlere yol açabilir.
- Parmak emme alışkanlıkları, çocukluk döneminden başlayarak dişlerin yer değiştirerek, çapraşıklık meydana gelmesine neden olabilir.
- Aşırı dudak, dil veya yanak baskısı, dişlerin pozisyonunu değiştirerek, çarpık hale gelmelerine sebep olabilir.
- Burun tıkanıklıkları veya diğer nedenlerden kaynaklanan ağız solunumu çapraşık diş problemini beraberinde getirebilir.
- Kafa veya yüz bölgesine gelen travmalar, dişlerin yerinden oynamasıyla birlikte, çarpıklıklara yol açabilir.
- Periodontal hastalıklar, diş eti çekilmelerine ve çene kemiği kaybına neden olarak dişlerin yer değiştirmesinin önünü açabilir.
- Erken dönemde yapılan diş çekimleri, dişlerin doğru bir şekilde yerleşmesini engelleyebilir.
Çapraşıklık Sorunun Olumsuz Etkileri
Diş çapraşıklıklarının altında yatan nedenler hastaya göre farklılık gösterse de yaşattığı olumsuzluklar benzerlik göstermektedir.
Çarpık diş sorunları hijyen sorunlarını beraberinde getirir. Düzensiz ya da birbirinin üzerine çıkan dişler nedeniyle diş fırçalamayı zorlaştırır. Bazı bölgelere fırçanın girememesi ağız hijyenini ortadan kaldıracağı için farklı diş sorunlarına yol açar. Ağız kokusu, diş çürüğü ya da diş eti sorunları yetersiz ağız hijyeni sonucunda meydana gelebilir.
Diş dizilimindeki bozukluklar farkında olunmasa da sindirim problemlerini de beraberinde getirecektir. Yeterince çiğnenmeyen besinler, sindirim de sıkıntı yaşanmasına sebep olur. Pek çok kişinin rahatsız olduğu sindirim rahatsızlıklarının altında yatan neden diş çapraşıklıkları sebebiyle dişlerin çiğneme fonksiyonunu tam olarak yerine getirememesidir.
Konuşurken bazı harflerin çıkmaması ya da peltek konuşma biçimi çapraşık dişlerin olumsuz sonuçlarından biridir.
Sosyal hayatta kişiyi en çok sıkan konu rahatlıkla hareket edememesidir. Özellikle çapraşık diş sorunlarında hastalar dişlerini göstermeden konuşmaya çalıştıkları için hayatlarında zorluk yaşamaktadır. Gülümsemesini saklamak zorunda hisseden hastalar, kendinden emin bir şekilde rahatlıkla gülümseyemedikleri için sıkıntı yaşamaktadır.
Çarpık Diş Tedavisi
Farklı yaş gruplarındaki pek çok insanın mustarip olduğu çarpık diş sorunu, doğru ve başarılı tedaviyle etkili biçimde çözülmektedir. Ortodonti tedavisiyle ortadan kaldırılan sorunun farklı tedavi yöntemleri mevcuttur. Hangi tedavi seçeneğiyle ilerleneceği ise hastanın talebine, ihtiyacına ve vakanın durumuna göre belirlenmektedir.
Geleneksel diş teli tedavisi çarpık diş sorunu dediğinde akla gelen ilk yöntem olsa da avantajları ve dezavantajlarına göre seçim yapılmalıdır. Etkili bir tedavi olan diş teli, dişlerdeki tel görüntüsüne ek olarak kullanım zorlukları sebebiyle hastaların kafasında soru işareti oluşturmaktadır.
Diş teli tedavisine iyi bir alternatif olan, telsiz ortodonti tedavisi olarak da bilenen şeffaf plaklar sıklıkla tercih edilmektedir. Yamuk diş düzeltme telsiz olur mu sorunusun yanıtı şeffaf diş plak tedavisiyle evettir. Şeffaf diş plaklarının neredeyse görünmez oluşu en büyük avantajdır. Çünkü estetik kaygılarla tedaviye evet diyen hastalar tedavi sürecinde de rahat olmayı tercih etmektedir.
Çapraşıklık sorunu için hangi tedavi yönteminin uygulanacağına diş hekimiyle birlikte karar verilmelidir. Her iki tedaviyle ilgili açıklamalar dinlendikten sonra, tedavi yöntemine karar verilmelidir. Karar aşamasında tedavi sürecinin başarıyla sonuçlanabilmesi için diş hekimi seçimi ilk adımdır. En iyi diş hekimine karar verebilmek için sıkı bir araştırma yapılmalıdır.
Çarpık Diş Kaç Ayda Düzelir?
Hassas bir konu olan çarpık diş sorunuyla ilgili merak edilen konular arasında tedavi süresi de yer almaktadır. Tedavi süresi hastaya göre değişiklik gösterir. Hastanın durumu, kontrolleri, kurallara uyması gibi pek çok faktör tedavinin ne kadar süreceğini belirleyecektir. Diş hekimi tedavi öncesinde ortalama süreyle birlikte tedavi aşamalarını da net biçimde aktaracaktır. Süre konusu seçilen tedavi yöntemine göre de değişebilir.
Yepyeni gülüşle birlikte yepyeni görünüm için tüm soruların yanıtları, diş hekiminden ayrıntılarıyla alınmalıdır. Başarıyla uygulandığında mükemmel sonuç veren tedavide istikrar ve diş hekiminin talimatlarına uyma unutulmaması gereken iki mühim kuraldır.