Pekiştirme apareyi, ortodontik tedavi sürecinin sonunda kullanılan bir apareydir. Genellikle “retainer” olarak da adlandırılır. Ortodontik tedaviyle düzeltme yapılan dişlerin yeni pozisyonlarını korumak amacıyla kullanılır.
Ortodontik tedavi süreci boyunca, dişlerin hareket etmesi sağlanarak istenen hizaya getirilir. Ancak tedavi tamamlandığında, dişlerin yeni pozisyonlarını korumak için bir süre boyunca pekiştirme apareyi kullanması tavsiye edilmektedir. Çünkü dişlerin eski pozisyonlarına dönme eğilimi vardır. Bu nedenle düzeltilen sorunların tekrar ortaya çıkmasını önlemek için retainer kullanılmaktadır.
Retainer Çeşitleri Nelerdir?
Retainerlar, ortodontik tedavinin tamamlanmasının ardından dişlerin yeni pozisyonlarını korumak için tercih edilen bir uygulamadır.
Ortodonti tedavisi sonrasında, dişlerinizi istenen hizada ve konumda tutmak için kullanılan pekiştirme apareyleri kendi içerisinde çeşitlenmektedir. Hareketli (Hawley) retainerlar, çıkarılabilir ve metalik yapılarıyla bilinirken, Essix retainerlar şeffaf ve çıkarılabilir plaklardan oluşur. Sabit retainerlar ise dişlerin arkasına yerleştirilen ince tellerdir.
- Hareketli (Hawley) Retainer: Çıkarılabilir ve metalik bir yapıya sahiptir. Bu retainerlar, özel olarak yapılmış akrilik bir taban üzerine yerleştirilen bir tel yaydan oluşur. Tel yay, dişlerin istenen pozisyonlarını korumak için hafif bir kuvvet uygular. Ayrıca, pekiştirme apareyinin tabanı, dişlerin üzerine kişiye özel olarak uygun hale getirilir.
- Essix Retainer: Essix Retainer, şeffaf ve çıkarılabilir bir retainer modelidir. Özel olarak yapılmış bir plastiğin üzerine dişlerin izi alınarak tasarlanır. Pekiştirme apareyi modeli, estetik bir tercih olan şeffaf bir plak şeklindedir. Kullanıcı tarafından kolayca takılıp çıkarılabilir. Essix retainerlar, diğer insanlar tarafından fark edilmeden gündelik aktiviteler sırasında kolaylıkla kullanılır.
- Sabit Retainer: Dişlerin arkasına yerleştirilen ince bir tel kullanılarak sabitlenen bir retainer türüdür. Genellikle dişlerin iç yüzeyine yapıştırılan bir braket ile desteklenir. Bu şekilde retainer, dişlerin sabitlenmesini sağlar ve çıkarılamaz. Sabit retainerlar genellikle alt ön dişlerde kullanılır. Uzun süreli kullanım için uygundur. Sabit retainerlar, çıkarılabilir retainerların unutulma veya düzensiz kullanılma riskini ortadan kaldırır.
Pekiştirme Apareyi Neden Gereklidir?
Pekiştirme apareylerinin kullanılmasının asıl amacı dişlerin doğru hizaya gelmesini sağlamaktır. Ortodontik tedavi sürecindeki tel ve braketler, dişlerin hareket etmesini ve düzeltilen sorunların giderilmesini sağlar. Ancak bu süreçte kemik ve diş çevresindeki yumuşak dokular hâlâ adapte olma aşamasındadır. Pekiştirme apareyleri, dişlerin yeni pozisyonlarını stabilize ederek, kemik ve yumuşak dokuların bu yeni konumları kabullenmesine yardımcı olur.
Dişler, doğal olarak zamanla yer değiştirme ve hareket etme eğilimindedir. Pekiştirme apareyleri, bu hareketleri kontrol altında tutarak dişlerin stabilitesini sağlar. Böylece tedavi sonrasında elde edilen düzeltilmiş diş hizası ve konumu uzun vadede korunur.
Pekiştirme apareylerinin farklı çeşitleri vardır. Sabit retainerlar, dişlerin arkasına yerleştirilen ince tellerdir ve çıkarılamazlar. Çıkarılabilir retainerlar ise hastalar tarafından takılıp çıkarılabilen apareylerdir. Örneğin; Hawley retainerlar metalik ve çıkarılabilir yapıya sahipken, Essix retainerlar şeffaf plaklardan oluşur.
Pekiştirme apareylerinin düzenli kullanımı tedavinin başarısını etkiler. Tedavi sonrasında diş hekiminin belirlediği periyotlarda apareyleri kullanılmalı ve düzenli diş hekimi kontrolleri ihmal edilmemelidir. Dikkat edilmesi gereken bir konu da apareylerin temizliği ve bakımıdır. Retainerların bakımı diş hekiminizin talimatlarına uygun olarak gerçekleştirilmelidir.
